Không học được gì nếu không đổ mồ hôi ở nơi làm việc

Trong cuộc đời còn có một nguyên lý nguyên tắc quan trọng nữa. Đó là coi trọng kinh nghiệm hơn lý thuyết suông. Tức là việc “biết” và việc “làm được” là hai việc khác nhau. Đừng nghĩ rằng cứ “biết” là sẽ “làm được”.

Trong quá trình tạo ra gốm hẳn ai đọc sách cũng biết rằng khi trộn nguyên liệu này với nguyên liệu kia rồi đem nung ở nhiệt độ thích hợp thì sẽ thành gốm. Tuy nhiên có những thứ không phải cứ làm theo đúng như lý thuyết là được mà đòi hỏi chúng ta phải nắm bắt được bản chất của sự vật trong quá trình tích lũy từng bước kinh nghiệm từ thực tế. Nói cách khác là phải bổ sung thêm kinh nghiệm thực tế vào kiến thức đã biết thì mới “làm được” sự vật. Quá trình đang làm mà chưa được cũng chỉ là “biết” mà thôi. Trong xã hội thông tin và coi trọng trí thức, nhiều người lầm tưởng rằng “cứ biết là làm được”, cách nghĩ như vậy là sai lầm. Khoảng cách giữa “biết” và “làm được” là cả một trời một vực, để lấp được khoảng cách này chính là những kinh nghiệm đúc rút từ thực tế ở nơi làm việc.

Sau khi thành lập công ty một thời gian tôi đã tham gia một cuộc hội thảo về kinh doanh. Động cơ thúc đẩy tôi tham gia cuộc hội thảo đó là vì trong số diễn giả có tên ông Honda Sochiro – người sáng lập hãng Honda, người mà tôi muốn được nghe ông ấy nói chuyện. Cuộc hội thảo được tổ chức tại một khách sạn có suối nước nóng trong hai đêm ba ngày. Chi phí tham dự mất mấy chục ngàn yên, một khoản tiền lớn vào thời đó. Với mong muốn được nhìn thấy mặt, được nghe tiếng nói của ông Honda, tôi quyết tâm tham gia hội thảo này bất chấp sự ngăn cản của mọi người xung quanh. Hôm đó sau khi tắm suối nước nóng và mặc bộ đồ Yukata, những người tham dự hội thảo vào trong một phòng rộng đợi ông Honda đến.

Một lúc sau, ông Honda xuất hiện trong bộ đồng phục dính đầy dầu mỡ, hình như ông đi thẳng từ nhà máy ở Hamamatsu đến. Ngay lập tức ông đã mắng chúng tôi “Các anh đến đây để làm gì? Nghe nói các anh đến để học về kinh doanh. Nếu thực sự các anh có thời gian rảnh rỗi để đến đây thì tốt nhất các anh nên nhanh chóng trở về công ty mà làm việc. Không thể học cách kinh doanh ở những nơi ăn nhậu và tắm suối nước nóng như thế này. Từ trước đến nay có ai dạy cho tôi cách kinh doanh đâu mà tôi vẫn có thể điều hành tốt công ty. Vì vậy việc cần làm ngay là tất cả hãy trở về công ty làm việc”.

Ông còn nghiến răng như thể lăng mạ chúng tôi “Chẳng ở đâu có những thằng ngu đem nướng tiền kiểu này cả”. Nghe xong chúng tôi chẳng nói được lời nào. Quả thật những lời ông Honda nói hoàn toàn đúng. Tôi bị cuốn hút hoàn toàn vào dáng vẻ, phong thái của ông và nghĩ: “Mình cũng nên nhanh chóng trở về công ty mà làm việc”. Ông Honda đã dạy cho chúng tôi hiểu sự ngu ngốc nếu chỉ có lý thuyết suông mà không có thực tế. Điều này cũng giống như câu “Tatami suiren” mà người Nhật vẫn thường nói. Câu này có nghĩa là nếu tập bơi trên chiếu thì chẳng bao giờ biết bơi, nếu có thời gian tập trên chiếu thì hãy nhảy ngay xuống nước tự mình khua chân khua tay thì thế nào cũng bơi được. Cũng như vậy, nếu không đổ mồ hôi ở nơi làm việc thì chẳng kinh doanh được cái gì. Bản thân ông Honda cũng vậy. Trí tuệ mà ông làm nên những việc vĩ đại chính là những kinh nghiệm ông tích lũy được tại nơi làm việc và chính những kinh nghiệm thực tế có được do sự nỗ lực của bản thân mình là tài sản quý báu.

Tác giả: Inamori Kazuo - Người sáng lập Tập đoàn Kyocera
Trích đoạn cuốn sách "Cách sống"